Güney Dogu Anadolu Mutfagında Vejetaryen Mutfak

Güneydoğu Anadolu mutfağında buğday ve bulgur en çok kullanılan malzemelerdir. Bunun yanında nohut, mercimek, pirinç gibi bakliyat da yaygın olarak kullanılır. Süt ürünleri ve kırmızı et, bölgenin diğer önemli mutfak malzemeleridir. Değişik baharatlar, acılı ve salçalı malzemelerle karıştırılarak çok çeşitli yemekler yapılır. Bölge mutfağı Türkiye’de kebap türleri, çiğ köfte ve lahmacunla simgeleşmiştir. Etli-bulgurlu köfteler, kebaplar, çorbalar, etli sebzeli yemekler bölge mutfağının zengin yemek çeşitlerini oluşturur. Yoğurdun pişirilerek et, sebze ve tahılla karıştırılmasıyla yapılan yemek çeşitlerine rastlanır. Güneydoğu Anadolu Bölgesi mutfağında çörek ve ekmek çeşitleri, pekmezden elde edilen yiyecekler, tatlılar, piyaz ve salatalar her kentte değişik biçimlerde yapılır. Bu durum beslenme tarzının “üretilenin tüketilmesi” şeklinde olması ile bağlantılıdır. Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin 9 ili vardır; Gaziantep Diyarbakır Şanlıurfa Batman Adıyaman Siirt Mardin Kilis Şırnak Bölgenin Meshurları İsot ve salça :Şanlıurfa’nın ünlü kırmızı pul biberi isot, yemeklerde çok kullanılır. Domates ve biber salçasının da yöre mutfağında önemli yeri vardır. Mırra :Hazırlaması zor ve uzun, yöreye has bir kahve çeşididir. Çok acı ve koyu olması nedeniyle ufak bardakta içilir. Türkiye'de de Şanlıurfa , Mardin gibi Arap kültürünün hakim olduğu yörelerde kültürel açıdan anlamlı, sunumu özel çaba gerektiren bir içecektir. Mırra için özel bir kahve çekirdeği yoktur. Kahve çekirdekleri kavrulup dibek adlı havan benzeri kaba alınır ve taneleri çok inceltilmeden dövülür. Dövme işlemi için günümüzde değirmenler ve kahve makineleri de kullanılmaktadır. Genel olarak güneydoğu mutfağına baktığımızda baklagillerin önemini şu şekilde inceleyebiliriz. Çorbalar kahvaltı yiyeceği olarak sunulur bu bölgede ve çoğunlukla çorbalarda mercimek,pirinç,buğday kırması kullanılır. Aşure çorbası : Düğünlerde , özel davetlerde hazırlanır. Bildiğimiz aşure gibi buğday dövmesi, nohut, kuru fasulye , bakla, börülce gibi hububatlarla hazırlanır. Lezzet içinde pekmez ilave edilir . Sıcak servis edilir. Tarhana çorbası: Yörelerde dövme buğday ve yoğurtla hazırlanır. Kurutulmuş tarhana ,ıslatılarak ceviz ya da bademle çiğ olarak çerez gibi de yenir. Vejetaryenlık yönünden Güneydoğu Mutfağı Her ne kadar Güneydoğu mutfağı denilince akla et yemekleri ve tatlılar gelsede kurubaklagillerin sofralarda önemi çok büyük.Örneğin Diyarbakır’ın köklü kültürel geçmişi mutfağına da aynı zenginlikte yansır. Hayvancılığın coğrafyanın uygunluğuna bağlı olarak en eski merkezlerinden biri olan bölgede et yemekleri ve kebaplar yaygındır. Ancak Diyarbakır mutfağını et yemeklerinden ibaret görmek haksızlık olur. Birçok tahıl ve bakliyatın kullanıldığı yöre mutfağında sebze yemekleri de yer tutar. Diyarbakır mutfağı sebzelerin de ötesinde çeşitli meyveleri de farklı biçimde değerlendirip tencere yemeklerinde kullanan bir özellik sunar.